WC-Eend

Gijs van Oenen

Onlangs werd de reclame-slagzin van de eeuw gekozen. ‘Koning, keizer, admiraal’ en ‘Heerlijk helder Heineken’ verloren het nipt van de wat mij betreft gedoodverfde winnaar WC-Eend. Net zoals het nog lang zal duren voordat iemand met een pakkender formulering voor een politieke one-liner voor de dag komt dan Martin Luther Kings ‘I have a dream’, zo zullen we lang moeten wachten tot iemand een betere reclameregel verzint dan: ‘Wij van WC-Eend adviseren WC-Eend’. Zo’n zin maakt, zei een kenner van het vakblad Adformatie al, in een klap alle reclameleerstoelen overbodig.

            In het vak is men jaloers dat iemand erin slaagt om in zo’n compacte zin maar liefst tweemaal de naam van het te verkopen product te laten vallen. De bedenker wist dit overigens nog te verbeteren in de slagzin ‘Yogho Yogho’. Slechts twee woorden, en toch tweemaal de merknaam erin kwijt kunnen: daar valt niet veel winst meer te behalen. Verder is de WC-Eend slagzin niet alleen geestig, maar slaagt hij er ook nog eens in hierin aan te sluiten bij het imago van het product, immers zelf ook een nogal koddig vormgegeven object dat niettemin een zekere functionaliteit kan claimen.

            De slagzin weerspiegelt echter niet alleen het te verkopen produkt in kwestie, maar ook het wezen van de reclame in het algemeen. In haar perfecte zelfreferentialiteit zegt zij eigenlijk niets anders dan ‘Ik ben reclame’, maar door haar verontschuldigende charme nemen we daar geen aanstoot aan. Ergens weten we wel dat alle reclame is zoals WC-Eend, een schijn-advies waarvan de quasi-objectieve boodschap altijd dezelfde is, namelijk ‘Koop mij’. Maar gek genoeg verzoent WC-Eend ons met deze werkelijkheid, eerder dan ons daartegen op te zetten. WC-Eend reinigt niet alleen ons toilet, maar ook het imago van het reclamewezen.

            Maar niet alleen in de reclame zijn WC-Eenden actief. Neem nu de mooie Wetenweek, waarin ook wij van de EUR weer het indringend advies uitbrengen aan aankomende studenten om zich niet te melden bij pakweg de UvA maar in het mooie Rotterdam. Natuurlijk hebben we daarvoor uitstekende argumenten, maar toch blijft uiteindelijk de boodschap: Wij van de EUR adviseren de EUR. En uiteindelijk zegt ook de columnist met zijn column steeds hetzelfde: ‘Lees mij!’ Het zijn de columns die u verzoenen met de journalistiek. U gelooft mijn column niet echt, maar u leest toch met een iets beter gevoel de rest van het blad. Wij van Van Oenen adviseren: Van Oenen.

Deze tekst verscheen als column in Erasmus Magazine van 25 oktober 2007

U kunt ook:

• Terug naar columns Gijs van Oenen
• Terug naar publicaties Gijs van Oenen
• Terug naar homepage Gijs van Oenen