Erasmus Universiteit Rotterdam [ Erasmus University home page | Dept. of Philosophy home page ]
 
 
 
 

Papieren graag!


Gijs van Oenen

 


Onlangs was ik in Parijs. Daar vond aan de universiteit net een seminar plaats over de ‘sans-papiers’, een term die in het Frans nog herinnert aan de opstand der ‘sans-culottes’, in revolutionaire tijden. Hoewel soms de indruk wordt gewekt, door media en populistische politici, dat alleen het polderende Nederland worstelt met immigratie- en asielkwesties, ziet men zich in Frankrijk voor vergelijkbare dilemma’s geplaatst. Zoals die van de documentlozen: degenen die geen paspoort hebben en dus praktisch gesproken statenloos zijn. Kleren maken de man, maar papieren de mens.

            Tot chagrijn van de populistische politici kun je deze papierlozen niet zomaar terug bonjouren naar hun land van herkomst. Want je weet niet om welk land het gaat. Of het land in kwestie kan of wil de identiteit van betrokkene niet verifiëren. Wij op onze beurt kunnen moeilijk van vluchtelingen verwachten dat ze hun vlucht aanvangen keurig voorzien van paspoort, visum en stempels, ter inspectie door onze wakkere IND-ambtenaren. Of ter discretie van wie weet welke staatssecretaris nu weer.

            Hoe schrijnend en indringend deze problematiek ook is, nieuw is zij niet. Wel nieuw was, vorig jaar, de bizarre redenering waarmee een populistische immigratieminister het land wijs wilde maken dat een lid van de Tweede Kamer weliswaar Nederlandse nationaliteitspapieren had, maar toch geen Nederlandse was. Resultaat van een en ander: betrokkene verwierf Amerikaanse papieren, en Nederland een internationaal modderfiguur.

            Alsof deze flater nog niet pijnlijk genoeg was, hebben de populistische politici nu nog een derde casus belli verzonnen, in wat we inmidddels de Documentatietwisten kunnen noemen. Na de ongedocumenteerden en de schijngedocumenteerden liggen nu de dubbel gedocumenteerden onder schot. Geen paspoort is erg, maar twee paspoorten nog erger; want wie zegt ons dat hier geen sprake is van een vijfde colonne, of van dubbelspionage? Ziedaar een miljoen potentiële verraders, waaronder notabene de nieuwe staatssecretaris voor immigratie zelf!

            Zoals Fokke en Sukke hierover treffend zeiden: ‘Kader Abdolah, jij hebt nu wel het op één na beste Nederlandse boek geschreven, maar waar ligt jouw loyaliteit??!!’ Ook Bas Heijne reageerde adequaat in NRC Handelsblad: Wilders wijst er terecht op dat de Turkse staat van haar onderdanen ook in het buitenland loyaliteit verwacht, maar tegelijk wil hij in Nederland net zo’n eng nationalisme invoeren als hij bij de Turken verfoeit. Ik zou zeggen: voor Wilders geldt hetzelfde als wat Rita Verdonk aan Ayaan Hirsi Ali verweet – eigenlijk is hij nooit Nederlands geweest.


Deze tekst verscheen als column in Erasmus Magazine van 5 april 2007


U kunt ook: