Erasmus Universiteit Rotterdam [ Erasmus University home page | Dept. of Philosophy home page ]
 
 
 
 

Leugens


Gijs van Oenen

 

 

Een lelijke aanval, die Ernest van der Kwast in de vorige EM te verduren kreeg van student Leonhard van Geijn. Er deugde niet veel van hem. Wat moet je in zo’n geval doen, als columnist, om je te verweren? Spijt betuigen? Je goede bedoelingen nog eens uitleggen?

            Nee, dat is meer iets voor moderne politici. Die bieden excuses aan en leggen de boel nog eens uit. Of zoals de media-opgeleiden dat tegenwoordig noemen: zij communiceren dat naar ons toe. Een medewerker van UPC bracht mij dat laatst nog eens bij. Nadat ik mijn vraag had gesteld, zei hij: ‘Ik wil u eerst vertellen dat ik er ben om uw vragen te beantwoorden.’ Nadat hij had gezegd dat hij mijn probleem niet echt kon oplossen, zei hij: ‘Ik wil u nu vragen of u vindt dat ik uw vragen bevredigend heb beantwoord.’

            Politici zouden uiteindelijk ook hun integriteit in stelling brengen. Niet te snel en niet te vaak, want dan overtuigt het niet. Maar door ze echt lelijk aan te prikken, is de integriteits-reflex makkelijk op te roepen. Beledigd fronsen ze de wenkbrauwen en beklemtonen met zuinige mond dat ze door en door fatsoenlijk zijn, in- en in-teger.

            Maar een columnist is niet integer, zeker geen literaire. Hij liegt de boel bij elkaar. Hij verzint maar wat. Wat netter gezegd, hij is creatief. Alleen heeft hij een kapstok nodig om al die leugens en creativiteit aan op te hangen. Die kapstok kan iedere willekeurige naam hebben, maar bij Ernest heet die kapstok, zoals bij meer schrijvers, ‘ik’. Hij had ook anders kunnen heten, bijvoorbeeld ‘hij’, of ‘Leonhard’. Nog steeds had hij vol leugens gehangen.

            Misschien zit Ernest, zoals hij zegt, in een schemerige kelder zijn stukjes te pennen. Maar misschien is hij inmiddels miljonair geworden van zijn leugens en schrijft hij zijn EM-columns dobberend op een jacht in de Middellandse zee. Net als ik! Heerlijk dat klotsende water en die zon. Straks even naar het internetcafe in het schilderachtige vissersdorp verderop om dit stukje door te mailen.

            Leonhard vindt dat Ernest moet aftreden. Ook weer zo’n eis die moderne burgers aan politici stellen. Treed af! Neem je verantwoordelijkheid! Maar een columnist treedt niet af. Hij kan worden verguisd, gevierd, gehaat of geroemd. Hij kan worden vergeten of herinnerd, onthoofd of vereeuwigd. Eventueel kan hij andere leugens verzinnen, of ze aan een andere kapstok hangen. Maar aftreden kan hij niet.



Deze tekst verscheen als column in Erasmus Magazine van 28 juni 2007


U kunt ook: