Kreten
Gijs van Oenen
Even
wat kreten doornemen die ik onlangs in het publieke domein aantrof. Het
is maar
een willekeurige verzameling die ik al lopende of lezende aanlegde,
maar toch
kan zo’n collectie iets zeggen over de tijd waarin we leven. Het geeft
een
indicatie waar mensen zich druk over maken – en vooral ook waarover ze
zich
juist niet druk maken, of niet meer.
Op een billboard op straat las ik:
‘Volkswagen. De naam zegt alles’ – zo’n beetje in de trant van ‘Miele.
Er is
geen betere’. Maar zouden ze bij die autofabriek nog weten dat de naam
volkswagen destijds een vondst was van Adolf Hitler? Autobahn
en VW-kever
zouden dienen om het Duitse land te ontsluiten voor het Autowandern,
het automobiele toerisme in nationaalsocialistische
dienst. Je vraagt je dan af: ‘Volkswagen. What’s in a name?’
Op
de cover van de veelgelezen Linda zag ik in grote letters: ‘Schijt aan
Sonja’.
Dat trof mij, want de naam Sonja associeer ik onmiddellijk met de beste
en
meest spraakmakende presentatrice uit de geschiedenis van de
Nederlandse
televisie: Sonja Barend. ‘Sonja’ was een begrip lang voordat het mode
werd om
sterren van allerlei kunne alleen met de voornaam aan te duiden. Maar
dertig
jaar televisiekracht verbleekt als sneeuw voor de zon bij de zoveelste
hysterie
over het zoveelste dieet: Linda had geen schijt aan Sonja Barend maar
aan Sonja
Bakker. Much ado about nothing.
‘Kredietcrisis
is economische elandproef voor de financiële sector’, meldde mijn
kwaliteitskrant, verwijzend naar de wereldwijde financiële
instabiliteit als
gevolg van de Amerikaanse hypotheekcrisis. Onrustbarend is hier echter
het
woord elandproef: dat verwijst naar
een scandinavisch autoblad dat ooit een gloednieuw type Mercedes liet
kantelen
door via een abrupte stuurbeweging met onverminderde snelheid een eland
te willen
omzeilen. Kennelijk verkiest men rakelings passeren boven remmen en
rustig
wachten – in dat opzicht is de elandproef geen test voor
financiële of
automobiele onbesuisdheid, maar juist een bijdrage daaraan.
Tot
slot zag ik in Amsterdam op een spoorviaduct geklad: ‘Freedom lives
when the
state dies’. Dat is niet alleen een ernstige misvatting maar vooral so seventies! Een misvatting, want
meestal ontstaat waar de staat sterft geen vrijheid, maar een
burgeroorlog. En
erg seventies, want de huidige politicus
of bestuurder begrijpt zo’n kreet alleen nog maar als het verzoek om
zo’n viaduct
privaat te financieren, of gewoon de spoorwegen op te doeken.
Je
vraagt je af of we nog wel weten wat we willen. Mijn favoriete spreuk
blijft
daarom: ‘Soyez raisonnable, demandez l’impossible!’
U kunt ook: