Erasmus Universiteit Rotterdam [ Erasmus University home page | Dept. of Philosophy home page ]
 
 
 
 

Kreten


Gijs van Oenen

 

 

 
Even wat kreten doornemen die ik onlangs in het publieke domein aantrof. Het is maar een willekeurige verzameling die ik al lopende of lezende aanlegde, maar toch kan zo’n collectie iets zeggen over de tijd waarin we leven. Het geeft een indicatie waar mensen zich druk over maken – en vooral ook waarover ze zich juist niet druk maken, of niet meer.

            Op een billboard op straat las ik: ‘Volkswagen. De naam zegt alles’ – zo’n beetje in de trant van ‘Miele. Er is geen betere’. Maar zouden ze bij die autofabriek nog weten dat de naam volkswagen destijds een vondst was van Adolf Hitler? Autobahn en VW-kever zouden dienen om het Duitse land te ontsluiten voor het Autowandern, het automobiele toerisme in nationaalsocialistische dienst. Je vraagt je dan af: ‘Volkswagen. What’s in a name?’

         Op de cover van de veelgelezen Linda zag ik in grote letters: ‘Schijt aan Sonja’. Dat trof mij, want de naam Sonja associeer ik onmiddellijk met de beste en meest spraakmakende presentatrice uit de geschiedenis van de Nederlandse televisie: Sonja Barend. ‘Sonja’ was een begrip lang voordat het mode werd om sterren van allerlei kunne alleen met de voornaam aan te duiden. Maar dertig jaar televisiekracht verbleekt als sneeuw voor de zon bij de zoveelste hysterie over het zoveelste dieet: Linda had geen schijt aan Sonja Barend maar aan Sonja Bakker. Much ado about nothing.

         ‘Kredietcrisis is economische elandproef voor de financiële sector’, meldde mijn kwaliteitskrant, verwijzend naar de wereldwijde financiële instabiliteit als gevolg van de Amerikaanse hypotheekcrisis. Onrustbarend is hier echter het woord elandproef: dat verwijst naar een scandinavisch autoblad dat ooit een gloednieuw type Mercedes liet kantelen door via een abrupte stuurbeweging met onverminderde snelheid een eland te willen omzeilen. Kennelijk verkiest men rakelings passeren boven remmen en rustig wachten – in dat opzicht is de elandproef geen test voor financiële of automobiele onbesuisdheid, maar juist een bijdrage daaraan.

         Tot slot zag ik in Amsterdam op een spoorviaduct geklad: ‘Freedom lives when the state dies’. Dat is niet alleen een ernstige misvatting maar vooral so seventies! Een misvatting, want meestal ontstaat waar de staat sterft geen vrijheid, maar een burgeroorlog. En erg seventies, want de huidige politicus of bestuurder begrijpt zo’n kreet alleen nog maar als het verzoek om zo’n viaduct privaat te financieren, of gewoon de spoorwegen op te doeken.

         Je vraagt je af of we nog wel weten wat we willen. Mijn favoriete spreuk blijft daarom: ‘Soyez raisonnable, demandez l’impossible!’

 

 



 Deze tekst verscheen als column in Erasmus Magazine van 28 feburari 2008


U kunt ook: