Cool

Gijs van Oenen

Als dingen gemeengoed en succesvol zijn geworden, is het soms moeilijk je te herinneren hoe ze ooit begonnen. Zo vraag je je nu reeds af hoe de wereld was voordat Google bestond. Ik kan me daar weinig meer bij voorstellen. Je had Yahoo, waar je het een en ander op kon zoeken in lijsten, maar echt handig was dat niet. Wel had die site een intrigerende sectie waar je het antwoord kon vinden op twee prangende vragen: “What’s new?” En: “What’s cool?”

            Zulke dingen wil je weten, als je ‘op de hoogte’ wilt blijven. Dat Yahoo daar geen kant-en-klare antwoorden meer op biedt, komt door de voortschrijdende democratisering van internet. Nu zijn het de gebruikers zelf die elkaar op de hoogte stellen van wat zij nieuw of koel vinden, simpel door een muisklik op “tell a friend”, MSN, Hyves, of wat dan ook. Dat is in feite waarin Googles zoekalgoritme dat van Yahoo en anderen heeft verslagen: het laat de idee van een onafhankelijke, hogere bron van validering los en oriënteert zich primair op de bronnen waaraan de internetgebruikers zelf, blijkens hun klikgedrag, de meeste waarde hechten.

            Toch lost Google de filosofische kant van de vraag niet op: wanneer, en waarom, is iets nieuw, of koel? Voor een deel, en daarin heeft Google gelijk, is dat omdat en wanneer anderen dat zeggen. Maar niet alle anderen. Het zijn bepaalde anderen, die daar kennelijk kijk op hebben. Maar waarop berust dan weer hun ‘kijk-vermogen’? Op dat anderen menen dat ze dat hebben? Of hebben ze het echt verdiend? Maar hoe dan?

            Dan hebben we het nog niet eens gehad over een nog lastiger kwestie: wat is eigenlijk het verschil tussen ‘nieuw’ en ‘koel’? Iets koels is wel iets nieuws, maar niet alle nieuwe dingen zijn koel. En voor sommigen is zelfs het koele niet nieuw, namelijk voor hen die zelf koel zijn. En tot slot: als je weet wat koel is, ben je het dan zelf ook? Waarschijnlijk is er een symbiotische relatie tussen die twee: je kunt koel zijn, maar je hebt er niets aan als niemand dat weet. En omgekeerd: aan weten wat koel is, heb je niets als niemand dat is.

            Google zegt eigenlijk: iets is koel als je vrienden je dat vertellen. Maar wie zijn je vrienden? Volgens internet-logica kunnen dat er wel duizenden zijn. En wat ze ook zeggen: dat is beslist niet koel. Maar wel erg nieuw.

Deze tekst verscheen als column in Erasmus Magazine van 11 oktober 2007

U kunt ook:

• Terug naar columns Gijs van Oenen
• Terug naar publicaties Gijs van Oenen
• Terug naar homepage Gijs van Oenen