U kunt ook:
[ Erasmus University home page | Dept.
of Philosophy home page ]
Actie!
Gijs van Oenen
Nauwelijks bekomen van het afscheid van André is er alweer zo’n emotionerende massa-meeting. Een veld vol gelijkgestemden, uit alle lagen van de bevolking; een warm bad van muziek; troost- en hoopvolle toespraken, ondersteund door publieke bijval. Actie! Actie! Actie! Het was weer ouderwets gezellig op 2 oktober, op het Amsterdamse Museumplein.
Misschien wel iets té gezellig. Niet dat je het succes van een demonstratie zou moeten afmeten aan het aantal ‘incidenten’, zoals de media het met nauw verholen gretigheid noemen wanneer er weer eens is gemat tussen demonstranten en politie. Toch, ergens mis je die zogenaamde incidenten, als ze er niet zijn.
Want hoe verloopt de moderne demonstratie? Grote mobiele borden wijzen me de weg: “Museumplein linksaf”. Benodigdheden kan ik gratis krijgen: vlaggetje, hoedje en toeter, Koninginnedag maar dan anders. Geen donkere wolken of een meisje van de FNV komt me een nood-regenjas aanreiken, in plastic foudraaltje. De sfeer is even vrolijk als de regie strak; ik mag krachtig maar zorgeloos mijn stem verheffen. Daarvoor krijg ik steeds een duidelijke cue: “Zijn wij het daarmee eens???” “Neeeee!!” “Hoe willen wij het??” “Anders!!!” Soms mag ik iets meezingen: “Wij zijn, Wij zijn, Woedend!”, op de wijs van Queen’s ‘We will, we will, rock you!’. En verschillende keren wordt me zelfs, à la meneer Cactus, gevraagd om “een applaus voor … jezelf!!!”
Sowieso word ik geheel media-matig benaderd. Ik klap vaak voor mensen die niet lijfelijk aanwezig zijn, maar alleen op een groot scherm hun gespindoctorde one-liners debiteren. Nog bonter, ik mag mijn mening over ‘Geus’, ‘Zalm’ en andere onwenselijke figuren via SMS aan het podium tweehonderd meter verderop doorgeven. Cool en niet duur!
Soms leidt dit overgeregisseerd narcisme tot gemor. Als vakbondsleider Doekle aankondigt dat hij een brief gaat schrijven aan Jan Peter en dan gewichtig ademhaalt na de frase ‘met daarin de volgende boodschap…’, roept een gevat iemand uit het publiek: ‘oprotten!’ – een goede samenvatting van wat Doekle volgens het publiek aan Jan Peter zou moeten schrijven.
Is er nog verschil tussen huilen
voor André en boe-en tegen Jan Peter? Nee en ja. Nee: in de Arena
en op het Museumplein leek men vooral samen te komen om met anderen, in
de publieke ruimte, emotie te beleven: rouw, boosheid, vreugde, het maakt
niet uit – de mensen vinden elkaar in de gemedieerde emotiebeleving. Ja:
gelukkig was er nog iemand die zei ‘oprotten!’ – tegen Jan Peter! Tegen
de media! Tegen de regie!
Deze tekst verscheen als column in Erasmus
Magazine van 14 oktober 2004
U kunt ook: