[ Erasmus University home page | Dept.
of Philosophy home page ]
Onderdelen rechtsfilosofie 2000-2001
Op deze pagina vindt U informatie over de
onderdelen rechtsfilosofie in het cursusjaar 2000-2001 die worden aangeboden
vanuit de Faculteit der Wijsbegeerte.
Hegel's Rechtsfilosofie
Literatuur: G.W.F. Hegel, Grundlinien
der Philosophie des Rechts. Verschillende edities beschikbaar, alsook (Engelse)
vertaling.
Begeleidende literatuur nader bekend te
maken.
Toelichting: De titel 'Rechtsfilosofie'
is wellicht enigszins misleidend: dit werk vormt de belangrijkste uiteenzetting
van Hegels opvattingen over vrijheid, moraal en zedelijkheid ('het goede
leven'). Staat en maatschappelijke instituties verschijnen bij hem niet
als negatieve, of externe voorwaarden voor autonomie, maar als instanties
die deze autonomie bevorderen en ondersteunen. De verwerkelijking van liberale
beginselen, zoals grondrechten, is slechts denkbaar als de verwerkelijking
van een moderne vorm van 'zedelijkheid', ofwel goed leven. Mede door zulke
controversi‰le opvattingen neemt Hegels Rechtsfilosofie een vooraanstaande
plaats in, zowel in de traditie van de politieke filosofie als in die van
de ethiek. Dit geldt zowel voor de ontwikkeling in politieke filosofie
en ethiek waarop Hegels theorie een reactie vormt - die van Rousseau, Kant,
en Fichte - als voor hedendaagse discussies - denk aan de 'deugdethiek',
en aan de discussie tussen 'liberalen' en 'communitaristen'. Elementen
uit die eerste ontwikkeling, zoals bijvoorbeeld Kant's Grundlegung, komen
aan de orde in de colleges Geschiedenis van de filosofie; de hedendaagse
discussies worden hernomen in de doctoraalcolleges Politieke ethiek: overheidsbeleid.
Deze cursus wordt aangeboden in het tweede
trimester, en vormt onderdeel van het programma in de doctoraal 1 fase.
Politiek ethiek:
overheidsbeleid
Basisliteratuur: Will Kymlicka, Wayne
Norman (eds.), Citizenship in diverse societies. Oxford university press
2000.
Toelichting: Deze cursus gaat in
op de actuele politieke betekenis van inzichten uit de hedendaagse politieke
filosofie. Die inzichten betreffen zowel de aard van de hedendaagse samenleving,
als die van overheid en burger. De hedendaagse samenleving kenmerkt zich
bijvoorbeeld door multiculturaliteit, en de hedendaagse burger door de
'aanvechtbaarheid' of fragiliteit van haar morele subjectiviteit en rechtssubjectiviteit.
Zulke kenmerken maken reflectie op de uitgangspunten van democratie, rechtsstaat
en overheidsbeleid wenselijk. Aandacht zal worden besteed aan onderwerpen
als: de vormgeving van democratisch overleg; de politieke en beleidsmatige
betekenis van gelijkheid en verschil, mogelijkheden en verantwoordelijkheden
van hedendaags burgerschap; de implicaties van sociale diversiteit en pluraliteit
voor overheidsbeleid. Deze kwesties zullen worden verbonden met de actuele
discussies over het belang van milieu, arbeid, burgerschap, immigratie,
het nieuwe Europa, en zo meer.
Deze cursus wordt aangeboden in het tweede
semester, en vormt tevens onderdeel van het doctoraalprogramma Ethiek.
Gezag en recht: moderne
en postmoderne perspectieven
Law necessarily claims authority. Without
such a claim, a legal norm would be no more than a request ('would you
like to sit down?'), an exhortation ('sit down if you like'), or a mere
command ('sit down!'). But where does law's claim to authority derive from?
How do we negotiate this claim? What sort of norms or considerations do
we need for such negotiation? In this course, such questions will be discussed
with special reference to constitutional judgment. Theoretical approaches
to this matter, which include issues of judicial discretion, legal principles,
and the fundamentals of the juridical-constitutional order, will be connected
to a special case study, namely the constitutional crisis that arose after
the American presidential elections. Authors to be discussed include Carl
Schmitt, Giorgio Agamben, H.L.A. Hart, Ronald Dworkin, Stanley Fish, Bonnie
Honig and Jacques
Derrida.
Literatuur: Zie Engelse
webpagina van deze cursus.
Deze cursus wordt aangeboden in het tweede
semester, en wordt bij voldoende belangstelling gegeven in het Engels.
U kunt ook terug
naar: