De discussie rond abortus (waar in het artikel wordt gesproken van ‘abortus’ wordt steeds gedoeld op abortus provocatus: bewuste onderbreking van een zwangerschap) is sinds enige jaren goed op gang gekomen. Tastbare resultaten heeft die discussie nog nauwelijks opgeleverd. Voorlopig hebben de drukkerijen er nog het meeste baat bij gehad. Duizenden kilo’s papier zijn bedrukt met beschouwingen vóór en tegen abortus. Soms onberedeneerd en emotioneel, soms beladen met wetenschappelijke pretenties. Het is moeilijk de stroom van publikaties bij te houden zelfs als men sterk geïnteresseerd is.Waarom dan weer een publikatie? Om een inventarisatie te geven, een overzicht van de meest gangbare argumenten in de discussie.
In feite wordt die discussie over abortus op twee manieren gevoerd. Er vindt een ethisch debat plaats en een technisch debat. In het ethische debat staat het goed of kwaad van abortus centraal en in het technische de gevolgen van het al dan niet toestaan. Beide discussies hebben hun eigen spelregels en zullen de revue passeren.
In het eerste artikel wordt een overzicht gegeven van tien argumenten tegen afschaffing van het abortusverbod. Bij ieder van die argumenten wordt steeds aangetekend welke tegenargumenten daarop in de discussie door voorstanders van afschaffing van het verbod zijn aangevoerd. Door deze spiegeling van tegen en voor komt de problematiek helder naar voren.
In een tweede artikel, dat volgende week geplaatst wordt, zullen de tien voornaamste argumenten die vóór afschaffing van het abortusverbod worden aangevoerd, worden behandeld.
In het technische debat gelden de regels van de wetenschap. Men baseert zich op feiten en probeert door middel van de wetenschappelijke methode zo objectief mogelijk voorspellingen te doen.
Bij het ethische debat ligt dat anders. Het debat gaat daar niet over feiten, maar over waarden. Voornamelijk over de vraag welke waarde men primair moet stellen: het behoud van het leven of de kwaliteit ervan. De juistheid van die waarden laat zich moeilijk beredeneren. Het eindpunt in het ethisch debat is dan ook vaak dat men zich beroept op eigen subjectief rechtsgevoel, of op een openbaring. Toch speelt de logica in het ethische debat wel een rol. Op twee manieren. Ten eerste waar getoetst wordt of de waarden waarop men zich beroept niet alleen als gelegenheids-argument naar voren worden gebracht maar ook consequent gehanteerd worden.
Ten tweede waar gepoogd wordt te verklaren hoe het komt dat een tegenstander zozeer aan een bepaalde waarde vasthoudt, om zodoende tot de kern van de zaak door te dringen.
In de praktijk van het debat zijn de technische en ethische argumenten
overigens vaak moeilijk uit elkaar te halen. Ik zal daarom maar niet proberen een strikte
scheiding aan te brengen.