Confrontatie der geesten
Klassieke werken uit de
19e en 20e eeuw
Studiejaar 2006-2007
Docenten: Henri Krop en
Gijs van Oenen
Tijd: 2e trimester (4/1 - 8/3 2007) op
donderdagen van 13-14.45 uur, zaal H15-29
3e trimester (5/4 - 14/6 2006) op donderdagen van 13-14.45 uur, zaal
H4-16
Deze ‘minor’ van in totaal 10 ECTS, aangeboden in het 3e Bachelorjaar en verdeeld over 2 trimesters, staat open voor alle studenten van de EUR. Zij is echter in het bijzonder toegesneden op studenten in een sociale, culturele en historische wetenschap.In de loop van de studie kom je als student regelmatig in aanraking met ‘grote denkers’, zonder dat er voldoende gelegenheid bestaat op zo’n persoon, of de cultuurhistorische betekenis van diens denken, nader in te gaan.
De cursus beslaat twee trimesters (elk 5 ECTS). In het eerste van de twee trimesters bespreken we een aantal belangrijke vertegenwoordigers van het voortuitgangsdenken binnen de traditie van de Verlichting. In het daarop volgende trimester komen juist cultuurkritische benaderingen aan de orde, waarin we de ‘schaduwzijden’ van het Verlichtingsdenken en van de moderne samenleving nader onder de loep nemen.
Concreet zullen de volgende denkers en thema’s worden besprokenDeel I (trimester 2) Reflectie op de verlichting en de moderne samenleving
a) omwentelingen
in
de 19e eeuw
Kant: het ontstaan van de nieuwe filosofie
(Was
ist Aufklarung?, plus: Idee zu
einer allgemeinen Geschichte) (4/1)
Hegel: de burgerlijke samenleving
(11/1)
Fichte: de natie
(19/1), tezamen met Renan, Que'est-ce
qu'une nation?) , (18/1)
Feuerbach: het einde van de religie (Das
Wesen des Christentums) (25/1)
Marx: het kapitalisme (1/2) (het
kommunistisch manifest)
Comte: de industriële samenleving (Discours
sur l'esprit positif)
(8/2)
b) het pleidooi voor de liberale democratie in de 20e eeuw
Deel II (trimester 3) Romantiek en cultuurkritiek
Tocqueville:
kritiek op de Franse
Revolutie
(5/4, GvO)
- Over de
Franse
revolutie. Bloemlezing, samengesteld en ingeleid door J.M.M. de Valk. Kok Agora, Kampen 1988,
p. 43-61 (Oorspr.: L’Ancien
Régime et la Révolution. Michel Lévy, Paris 1856)
Darwin:
kritiek op de teleologie
(12/4, HK)
- The origin of
species
(1859). Chapters 3 & 4. Source:
www.literature.org/authors/darwin-charles/the-origin-of-species/
Nietzsche:
kritiek op de menselijke
moraal
(19/4, HK)
- Jenseits
von Gut und Böse
& Zur Genealogie der Moral. DTV/De Gruyter, p. 11-29 en 257-275
Huizinga:
(HK/GvO)
- Homo ludens.
Proeve eener bepaling van het spel-element der cultuur. H.D. Tjeenk
Willink, Haarlem 1938 (1952).
Weber: kritiek
op de
rationaliteit (3/5, GvO en HK)
- Wissenschaft
als Beruf en Politik als Beruf [downloadbaar]
Horkheimer/Adorno:
kritiek op de verlichting
(10/5, HK/GvO)
- Dialektik der Aufklärung. Suhrkamp 1986 (1945), p. 9-23
[17/5: hemelvaartsdag]
Kuhn:
kritiek op de
wetenschappelijke
vooruitgang (24/5, HK)
- De structuur van
wetenschappelijke revoluties. Boom, Meppel/Amsterdam 1972. h.9, p.
128-50. (Oorspr.:
The structure of scientific revolutions, University
of Chicago press 1962)
Sennett:
kritiek op de intimiteit
(31/5, GvO)
- The fall of public man. Faber & Faber 1977.
Foucault:
kritiek op het vrije subject
(7/6, GvO)
- Nietzsche,
genealogy,
history. In: Paul Rabinow (ed.), The Foucault reader. Pantheon, New
York 1984,
p. 76-100. (oorspr: ‘Nietzsche, la
généalogie, l’histoire’, 1971)
Said: kritiek op de westerse
vooringenomenheid (14/6, GvO/HK)
-
Orientalism. Pantheon 1978.
Laatste wijziging: 23 april 2007
U kunt ook: